Gdy cierpi dusza – pierwszy kontakt z psychologiem

Psycholog, psychoterapeuta, terapia rodzinna, terapia par

Wiele osób doświadczając trudności w swoim życiu stara się zwalczyć je samodzielnie. Niektórzy nie wiedzą co może im zaoferować psycholog, psychoterapeuta lub inny specjalista. Czując pewne dolegliwości ze strony naszego ciała zwykle udajemy się do lekarza pierwszego kontaktu, ufając, że on skieruje nas dalej. Co jednak jeśli problemy dotyczą bardziej delikatnych sfer życia? Co jeśli sami do końca nie potrafimy nazwać trudności które przeżywamy? Warto wtedy potraktować rozmowę z psychologiem jak wizytę u lekarza pierwszego kontaktu – podczas takiej konsultacji specjalista zbierze wywiad, oceni stan emocjonalny i motywacyjny klienta, stworzy wstępny obraz osoby i jej problemu oraz zaproponuje dalsze możliwości.

No dobrze, ale jak takie spotkanie może wyglądać? Czy muszę się wcześniej przygotować? Odpowiedź jest zwykle bardzo pocieszająca dla klientów – na pierwsze spotkanie nie trzeba przygotowywać się w żaden specjalny sposób. Warto jednak wcześniej uporządkować treści które są dla nas najistotniejsze, ponieważ prawdopodobnie pierwsze pytanie które usłyszymy to „Co skłoniło Panią/Pana do zapisania się na spotkanie?” Nie oznacza to, że mamy mieć pomysł na diagnozę albo przyjść z wypisanymi objawami na kartce, lecz poukładanie w myślach sytuacji trudnych, które skłoniły nas do szukania pomocy może być bardzo pomocne. Jeśli nie jesteśmy przekonani o zasadności pomocy psychologicznej ale przez wzgląd np. na naszych bliskich i ich prośby zdecydowaliśmy się na to, warto poruszyć ten temat z psychologiem.

Co dalej?

Po pierwszej konsultacji specjalista udzieli nam pewnych informacji zwrotnych a mogą one dotyczyć: pewnych wątpliwości i co za tym idzie zwiększenie liczby konsultacji psychologicznych, odesłania do innego specjalisty np. psychiatry, neurologa, podjęcia psychoterapii w różnych jej formach lub poinformuje o braku wskazań do terapii. Każde wątpliwości warto omówić ze specjalistą bez obaw o to, czy zadawane pytania mają w naszym poczuciu sens, czy się powtarzamy itp. Relacja z psychologiem to relacja oparta na zaufaniu, empatii i otwartości bez obaw o ocenę.

No dobrze… terapia ale jak?

Po wstępnej konsultacji psycholog podzieli się z klientem swoimi przemyśleniami i wspólnie z nim wybierze najodpowiedniejszą formę pomocy. Ostatecznie decyzja zostanie podjęta właśnie przez niego i zostanie ona na pewno uszanowana. Warto wiedzieć, że pewne formy terapii zakładają zmienną dynamikę np. przy spotkaniach rodzinnych terapeuta może prosić o przychodzenie różnych członków rodziny np. raz tylko rodzice, potem tylko matka z córką, innym razem wszyscy – i rodzice i dzieci. Jeśli takie zmiany będą proponowane to terapeuta na pewno wyjaśni jej cel oraz jak zawsze – ostateczna decyzja zostanie podjęta przez klienta.

Jeśli psycholog zaproponuje terapię rodzinną oznaczać może to, że zarówno największe trudności jak i największe zasoby widoczne są w całym systemie. Wyzwaniem może być wtedy dla niektórych członków przełamanie wstydu i mówienie o swoich uczuciach i oczekiwaniach w tak licznym gronie. Z drugiej jednak strony nic tak nie wzmacnia całej rodziny jak stawianie czoła problemom razem.

A jeśli to problem ze mną?

Jeśli w tym momencie życia klient czuje, że chciałby coś zmienić, doświadcza stresu lub innych trudności, które bywają długotrwałe to prawdopodobnie zostanie zaproponowana psychoterapia indywidualna. Jest to forma w której najważniejszym czynnikiem jest relacja terapeuta-klient. Ważne by mieć poczucie, że wybrany przez nas specjalista jest osobą godną zaufania, empatyczną, potrafiącą w sposób nieoceniający przedstawić inny punkt widzenia. To na różnicach polega sedno terapii – psycholog wskaże nam mechanizmy które uniemożliwiają nam efektywne wykorzystywanie swojego potencjału, by w efekcie zaproponować alternatywne sposoby zachowywania i interpretacji rzeczywistości. Długość terapii zależy od wielu czynników. Oferowana przez nasze Centrum terapia w nurcie systemowym zwykle trwa około roku, nie jest to jednak regułą. Podczas pierwszego spotkania terapeutycznego ustalany jest z klientem kontrakt w którym wspólnie określane są: wstępny czas trwania terapii, jej częstotliwość i koszt, warunki opuszczania spotkań. Ma to na celu stworzenie relacji opartej na jasnych, bezpiecznych zasadach akceptowanych przez obie strony kontraktu. W każdym momencie trwania terapii kontrakt można zmienić a jego charakter związany nie jest z finansowymi sankcjami i ograniczeniami (mimo groźnej nazwy), lecz z umową miedzy dwojgiem ludzi opartą na wspólnej chęci pracy i wprowadzaniu zmian w życiu klienta, a więc ma charakter motywacyjny i podtrzymujący relację.

A jeśli to problem z…

W pewnych wyjątkowych sytuacjach możemy usłyszeć propozycję przyjścia na terapię z mężem/ siostrą/ mamą itd. Słowem z każdym z kim łączy nas więź emocjonalna i jest to dla nas relacja trudna i raniąca. Taka forma terapii musi być prowadzona przez niezależną osobę a więc nie może to być nasz indywidualny terapeuta z którym jesteśmy w relacji. Mogłoby to być bardzo niekomfortowe dla drugiej osoby i zamiast czuć wsparcie i podejmować próbę rozwiązania problemu być może poczułaby się oceniana i atakowana. Podczas tzw. terapii par terapeuta pomaga odnaleźć wspólne sposoby radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, wzmocni zasoby relacji oraz pomoże dojść do porozumienia. Podczas tej formy także ustalany jest kontrakt w którym szczególny nacisk kładzie się na neutralność terapeuty – każdy z uczestników musi czuć się tak samo ważny i nieoceniany.

Czyli?

Krótkie podsumowanie:

  • kiedy nie wiem co mi jest i co mogę z tym zrobić korzystam z pomocy psychologa na konsultacji bez względu czy to problem z dzieckiem, mężem, z moim samopoczuciem
  • psycholog proponuje mi możliwości: terapię indywidualną, par, rodzinną i/lub odsyła do innego specjalisty np. psychiatry, neurologa. Czasem żaden rodzaj interwencji nie jest potrzebny wtedy również psycholog o tym poinformuje
  • terapia indywidualna: opiera się na relacji terapeutycznej, ma za zadanie zmianę pewnych mechanizmów zachowania i postrzegania rzeczywistości
  • terapia par: skoncentrowana na relacji dwojga ludzi, pomaga rozwiązać konflikty i ustalić oczekiwania każdej ze stron
  • terapia rodzinna: może mieć zmienną dynamikę, zalecana gdy problem mocno angażuje całą rodzinę lub jest jego przyczyną

Jak zawsze w przypadku wątpliwości zapraszamy Państwa do kontaktu i zadawania pytań: biuro@wcts.pl lub bezpośrednio do terapeutów.

O autorze: Sylwia Wolna-Rybak